Hiện nay dược phẩm nano đang ngày càng có vị thế trong thị trường dược phẩm thế giới. Tuy nhiên nó cũng có những mặt hạn chế nhất định cần được nghiên cứu kỹ lưỡng.
Tính ưu việt vượt trội của dược phẩm nano
Các dược phẩm nano có ưu điểm vượt trội là phân tử rất nhỏ, có thể ngấm sâu vào các tổ chức của cơ thể để đến đích tác dụng. Trên thị trường hiện nay có nhiều sản phẩm nano đem lại hiệu quả chữa bệnh khá tốt cho người bệnh. Đối với một số thuốc thông thường để điều trị bệnh xương khớp khi dùng khó phát huy được tác dụng do các khớp, cột sống có các màng khớp bao bọc, màng giữ chất nhờn trong khớp, màng liên kết rất chặt nên thuốc thông thường khó thâm nhập vào được, thường phải tiêm trực tiếp. Song thuốc có hoạt chất là các tiểu phân nano lại ngấm vào rất tốt, cho nên hiện nay người ta bào chế ra glucosamin dưới dạng nano ngấm vào khớp tốt, hiệu quả chữa bệnh cao hơn.
Với bệnh u não cũng vậy thuốc bình thường rất khó xuyên vào được vì có hàng rào bảo vệ não, đôi khi phải tiêm trực tiếp. Nhưng những thuốc có kích thước tiểu phân nano thì dễ dàng xuyên qua vì phân tử rất nhỏ. Trong điều trị bệnh ung thư, thuốc sử dụng tiểu phân nano để hạn chế các khối u phát triển và tiêu diệt chúng ở cấp độ tế bào. Một nghiên cứu đã sử dụng các hạt nano vàng để chống lại nhiều loại ung thư. Tuy nhiên, hạt nano vàng vẫn đang trong quá trình nghiên cứu và thử nghiệm, nên tính an toàn trong việc sử dụng hạt nano vàng vẫn còn phải nghiên cứu kiểm soát kích thước của hạt nano, liều lượng để đảm bảo không gây độc cho cơ thể.
Và thách thức đối với dược phẩm nano
Bào chế dược phẩm nano khá phức tạp về kỹ thuật. Dược phẩm nano có thể hiểu đơn giản là sử dụng hoạt chất ở kích thước nanomet (1 nm = 10−9 m). Một thách thức cho sự phát triển của các thuốc nano là đặc tính của vật liệu nano đối với khía cạnh an toàn và độc tính. Kích thước phân tử liên quan đến công thức bào chế thuốc và khả năng gây độc tính của mỗi sản phẩm mới hoặc sản phẩm phức tạp cần được nghiên cứu một cách khoa học và có kiểm chứng. Để tránh phát sinh các tác dụng phụ không thể đoán trước, các đặc tính của các sản phẩm này cần được hiểu rõ trước khi đưa ra thị trường. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, nghiên cứu về các cấu trúc nano trong bào chế thuốc sẽ ảnh hưởng đến các hệ sinh học trong cơ thể như thế nào, khá phức tạp với chi phí lớn nên không phải sản phẩm nào cũng được nghiên cứu một cách đầy đủ.
Các mối quan hệ cấu trúc - chức năng liên quan đến phân tử nano và đặc điểm của chúng (chi phí, thành phần, kích thước, hình dạng, lớp phủ bề mặt, kiến trúc phức tạp) ảnh hưởng đến hệ sinh học. Mô tế bào dễ dàng lấy tiểu phân nano qua cơ chế thụ động và hoạt động. Tuy nhiên, các thuốc nano có khả năng tương tác với nhiều loại tế bào, cơ quan và mô trên đường từ vị trí dùng thuốc đến đích. Chúng có thể ảnh hưởng đến hiệu ứng đông máu, hoạt hóa các nhóm protein huyết thanh, hệ thống miễn dịch tương ứng, kích hoạt thực bào và các đáp ứng không mong muốn khác.
Một số công thức nano cũng có thách thức đối với việc kiểm soát quá trình hấp thu, phân bố, chuyển hóa và giải phóng thuốc trong chu kỳ sinh học của cơ thể. Sự liên quan đến các tác động sinh lý của tiểu phân nano đó không dễ dàng phân hủy sinh học. Do những điều này, các thuốc nano cần phải được kiểm tra để chứng minh chỉ số nguy cơ - an toàn khi cấp phép theo quy định. Việc này không phải thuốc sử dụng công nghệ nano nào cũng đạt được. Cho nên trong thực tế có sản phẩm chuyển sang đăng ký ở dạng hóa chất sát khuẩn dùng ngoài hoặc thực phẩm chức năng.
Nguồn: suckhoedoisong.vn
