Hiện nay, thực phẩm chức năng đang được thổi phồng công dụng khiến cho người tiêu dùng 'không biết đâu mà lần'.
Thực phẩm chức năng (TPCN) là một trong những mặt hàng được nhiều người quan tâm, sử dụng. Nó là thực phẩm hỗ trợ sức khỏe, bổ sung dinh dưỡng, tăng sức đề kháng.
Tuy nhiên để có thể lựa chọn được một sản phẩm TPCN đảm bảo nguồn gốc, chất lượng mới thực sự là vấn đề khiến người tiêu dùng đau đầu. Tình trạng hàng nhập lậu, xách tay không rõ nguồn gốc, xuất xứ ngày càng phổ biến. Từ đầu năm đến nay, các lực lượng quản lý thị trường từ Bắc đến Nam đã tịch thu hàng nghìn lô hàng TPCN không có giấy tờ, hóa đơn chứng minh nguồn gốc.
Những ngộ nhận về thực phẩm chức năng.
Do lực lượng quản lý có giới hạn nên không ít đối tượng kinh doanh, phân phối, đặc biệt là kinh doanh đa cấp đã lợi dụng sơ hở trong việc quản lý để thổi phồng công dụng của các sản phẩm TPCN chữa được bách bệnh. Cùng với sự thiếu hiểu biết của một số người sử dụng nên đua nhau mua TPCN để bồi bổ, thậm với hy vọng chữa khỏi bệnh.
Không phải là thuốc và không thay thế được thuốc
Thuốc là chất hoặc hỗn hợp các chất dùng cho người nhằm mục đích phòng bệnh, chữa bệnh, chẩn đoán bệnh hoặc điều chỉnh chức năng sinh lý cơ thể bao gồm thuốc thành phẩm, nguyên liệu làm thuốc, vắc xin, sinh phẩm y tế, trừ thực phẩm chức năng.
Trong khi đó, thực phẩm chức năng chỉ có tác dụng hỗ trợ quá trình phục hồi; duy trì và tăng cường chức năng cơ thể chứ không phải thuốc, không tác dụng điều trị bệnh.
Dù vậy, trên thực tế TPCN vẫn ngày càng 'hot' khiến nhiều người lạm dụng và phụ thuộc vào loại thực phẩm này.
TPCN tràn lan trên thị trường
Từ hiệu thuốc cho đến các trang mạng xã hội, báo điện tử, TPCN được bày bán với đủ mức giá khác nhau. Hơn nữa nội dung quảng cáo thì hầu như không có quy định hay quản lý cụ thể, mỗi cá nhân, cửa hàng bày bán lại có những 'tuyệt chiêu' quảng cáo khác nhau nhưng mục đích chính là giới thiệu 'công dụng thần kỳ' của sản phẩm mà nhiều khi chính họ cũng không hiểu rõ.
Công dụng thần kỳ có thể 'chữa bách bệnh'
TPCN thực sự có tác dụng hỗ trợ cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên bên cạnh những tác dụng thực, TPCN còn được quảng cáo với những công dụng vượt trội khác từ làm đẹp toàn diện cho tới chữa đủ thứ bệnh bao gồm cả ung thư. Còn gì đơn giản hơn việc giảm cân, chăm sóc sắc đẹp cho chị em phụ nữ ở mọi lứa tuổi mà chỉ cần uống mấy viên TPCN mỗi ngày?
Hơn nữa, khi một số bệnh vô phương cứu chữa, thì những người bán thực phẩm chức năng càng có cơ hội quảng cáo TPCN có thể chữa khỏi, thậm chí ngoài chữa bệnh chính còn rất nhiều tác dụng chữa bệnh khác đi kèm. TPCN được giới thiệu như một loại 'thuốc thần'.
Lạm dụng TPCN để chữa bệnh
Lạm dụng thuốc bổ và TPCN đang là xu hướng của những người thiếu hiểu biết. Do nhiều người sử dụng có tâm lý chung thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ thiên nhiên, không phải là dược phẩm nên có thể sử dụng thoải mái, dùng thử không có tác dụng thì cũng không gây hại gì nên vô hình chung đã tăng thêm niềm tin đối với những loại sản phẩm này.
Việc lạm dụng thực phẩm chức năng mang đến nhiều tác hại, thậm chí đe dọa sức khỏe, tính mạng con người.
Tốn kém về kinh tế
Trước hết, chúng ta có thể thấy giá thành của TPCN không hề rẻ, đặc biệt là những loại có thương hiệu, gắn mác nước ngoài còn có giá 'trên trời'. Mặt khác nếu cứ sử dụng TPCN kéo dài liên tục trong nhiều tháng, nhiều năm thì việc tốn kém tiền bạc chắc chắn không dừng lại con số nhỏ.
Đổ bệnh vì TPCN
Tác hại trước hết là làm rối loạn quá trình đồng hoá trao đổi chất trong cơ thể do liên tục phải tiếp nhận dư thừa nhiều loại chất bổ và chất dinh dưỡng. Năng lượng dư thừa được kết hợp với các chất dư thừa khác để dự trữ trong cơ thể làm mỡ máu tăng cao và mô mỡ dự trữ cũng phì đại, đường huyết tăng và các sản phẩm oxy hoá cũng tăng theo, gây tác hại đến nhiều cơ quan bộ phận, đẩy nhanh quá trình lão hoá của cơ thể.
- Tuy không được coi là thuốc nhưng thực phẩm chức năng cũng có khả nảng gây các phản ứng dị ứng cho người dùng từ nhẹ đến nặng, thậm chí gây sốc phản vệ nguy hiểm đến tính mạng.
- Quá mê tín thực phẩm chức năng mà coi nhẹ việc thay đổi thói quen ăn uống, cải thiện điều kiện sống và lối sống thì không những không ngăn ngừa được nguy cơ bệnh tật mà cũng không thể duy trì được tình trạng sức khoẻ cần thiết cho một cuộc sống bình thường.
Sự nguy hại còn lớn hơn nếu người tiêu dùng lấy TPCN thay thế thuốc chữa bệnh. Với những bệnh nặng thì điều này có thể khiến bệnh nguy kịch hơn, thậm chí đe dọa tính mạng, dẫn đến tử vong.
Bác sĩ Nguyễn Hữu Trường, Trung tâm Dị ứng miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trung tâm từng tiếp nhận điều trị cho nhiều trường hợp bệnh nhân bị dị ứng thực phẩm chức năng. Theo bác sĩ, thực phẩm chức năng có nguồn gốc thực vật, cũng có nguy cơ gây dị ứng, tác dụng phụ cho người dùng như nhiều loại thực phẩm khác, nhất là những thứ vốn xa lạ với cơ thể người.
