Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) vừa rồi đã cấm sản xuất những sản phẩm như xà phòng và sữa tắm có chứa một trong 19 thành phần chống khuẩn, trong đó có chất gây ung thư Triclosan.
Tuy nhiên kem đánh răng lại không nằm trong số đó, vì thế chất Triclosan vẫn sẽ được cho phép có mặt trong dòng kem đánh răng Colgate Total, dòng sản phẩm duy nhất tại Mỹ có chứa chất này.
Vì sao lại như vậy?
Trong một thông cáo gửi cho tạp chí Consumer Reports, FDA nhấn mạnh rằng triclosan trong kem đánh răng có tác dụng làm mất dần các mảng bám răng và giảm chứng viêm nướu răng. "Dựa trên chứng cứ khoa học, cân bằng giữa lợi ích và rủi ro đã cho thấy sản phẩm này có lợi nhiều hơn", theo FDA. Cơ quan này cũng cho biết họ thường xuyên giám sát nghiên cứu về độ an toàn của triclosan trong kem đánh răng và hiện tại, "y văn không thay đổi mức độ rủi ro đối với kem đánh răng Colgate Total".
Một đánh giá công bố năm 2013 từ tổ chức độc lập Cochrane Collaboration phát hiện kem đánh răng chứa chất triclosan và fluoride sẽ làm giảm mảng bám răng và chứng viêm nướu tốt hơn so với kem đánh răng chỉ có fluoride. Nhưng một đánh giá năm 2016 về các nghiên cứu từ Đại học California San Diego lại cho rằng Triclosan gây ảnh hưởng xấu đến hệ miễn dịch và phá vỡ hormone; nó cũng có liên quan đến ung thư ở chuột.
Tất nhiên, những phát hiện ở chuột không nhất thiết áp dụng được với con người, nhưng theo tiến sĩ khoa học Michael Hansen, chuyên gia cao cấp của Consumer Reports, "Một số nghiên cứu cho thấy ở những liều lượng nhất định có gây ra những tác dụng phụ ở chuột như với mức độ phơi nhiễm ở người".
Ông nói thêm: "Bạn chỉ tiếp xúc với xà phòng và nước rửa tay trên da mà vẫn có thể bị phơi nhiễm, còn kem đánh răng bạn đưa thẳng vào miệng thì sẽ thế nào? Tôi nghĩ có nhiều câu hỏi nghiêm túc về tác động của những sản phẩm này lên sức khoẻ".
Còn bác sĩ Marvin M. Lipman, tư vấn trưởng của Consumer Reports về y tế nói rằng trừ khi được nha sĩ của mình chỉ định, bạn mới nên dùng kem đánh răng chứa triclosan.
Đối với bệnh viêm nướu, các chuyên gia Consumer Reports khuyên nên sử dụng nước súc miệng có chứa các thành phần thiếc(II) flour, cetylpyridinium chloride (chất kháng vi sinh vật), hay tinh dầu cỏ xạ hương, tinh dầu bạc hà, tinh dầu bạch đàn.
Trong thông cáo gửi cho Consumer Reports, nhà sản xuất kem đánh răng Colgate Total, Colgate-Palmolive cho biết kem đánh răng Total là dòng sản phẩm duy nhất trải qua quá trình đánh giá thuốc mới của FDA tương tự như "quá trình đánh giá nghiêm ngặt của FDA đối với thuốc kê đơn". Theo nhà sản xuất, quá trình này bao gồm việc đánh giá hơn 100 nghiên cứu độc tố về triclosan, xem xét khả năng gây ung thư, ảnh hưởng đến sinh sản và các vấn đề phát triển, kích ứng da và mắt cũng như độc tố trong ngắn và dài hạn.
Thông cáo cũng cho biết Colgate Total là kem đánh răng "được chứng minh lâm sàng là hoạt động tốt hơn các loại kem đánh răng khác trong việc hạn chế vi khuẩn có thể gây ra các bệnh về nướu".
Các chất khác trong kem đánh răng gồm những gì?
Chất làm trắng trong kem đánh răng bao gồm ôxy già để làm trắng răng, polyphosphates bảo vệ răng không bị ố bởi các thực ăn và đồ uống có phẩm màu. Tuy nhiên, theo giáo sư Karen A. Baker của trường đại học Nha khoa Iowa, các chất làm trắng răng chỉ được đưa vào một lượng ít nên cần thời gian dài để có tác dụng. Ngoài ra polyphosphates cũng làm lở mồm và chảy máu.
Chất gây tê được đưa vào giúp những người có răng nhạy cảm bớt khó chịu. Ví dụ như, kali nitrat điều trị răng nhạy cảm, thiếc(II) flour lấp đầy những chỗ hổng giữa răng, ngăn cản thức ăn vào bên trong. Nếu dùng thường xuyên, các chất gây tê sẽ có thể làm giảm độ nhạy cảm của răng, nhưng người dùng cũng cần đến nha khoa để được hướng dẫn cụ thể hơn bởi bạn cần hiểu rõ nguyên nhân làm cho răng của mình bị nhạy cảm. Ví dụ như sâu răng, đánh răng hay dùng chỉ nha khoa quá mạnh đều có thể làm cho răng bị nhạy cảm. Nếu răng bị nhạy cảm sau khi đã chữa sâu răng hay giảm độ mạnh khi đánh răng thì lúc đó nha sĩ sẽ khuyên bạn nên sử dụng kem đánh răng có chứa chất gây tê. Nếu sau khi dùng kem đánh răng vẫn không khỏi thì bạn cần phải đi khám.
Xylitol giúp sản sinh nhiều nước bọt hơn, làm giảm các lỗ hổng trong răng, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn trong miệng. Theo báo cáo của Cochrane Collaboration vào năm 2015, một số nghiên cứu cho rằng kem đánh răng có chứa flouride và xylitol, chất tạo ngọt không đường, làm giảm lỗ hổng trong răng tốt hơn so với kem đánh răng chỉ có flouride. Nhưng hầu hết các nghiên cứu đều nhỏ lẻ và chưa hoàn thiện, đánh răng vài lần mỗi ngày sẽ không mang lại đủ xylitol để có tác dụng, và nếu như nuốt phải một lượng lớn, xylitol sẽ gây ra bệnh ỉa chảy, tê răng và sưng phồng.